'योगामुळे जीवनात शांतता येते' 'कैवल्यधामा'च्या शताब्दी सोहळ्यात आरबीआय गव्हर्नर

'योगामुळे जीवनात शांतता येते' 'कैवल्यधामा'च्या शताब्दी सोहळ्यात आरबीआय गव्हर्नर

मुंबई (गुरुदत्त वाकदेकर) : रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाचे गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनी बुधवारी सांगितले की योग हे आपल्या जटिल जीवनात शांतता आणि रीसेट बटण आणण्याचे एक साधन आहे. कैवल्यधाम या योग संस्थेच्या शतकानिमित्त ₹१०० च्या स्मरणार्थ नाण्याचे अनावरण केल्यानंतर ते बोलत होते.

भारतात उगम पावलेली प्राचीन प्रथा ही केवळ तत्त्वज्ञान किंवा जीवनपद्धती नाही यावर भर देत दास म्हणाले की, योग हे विज्ञान आहे. पुढे दास म्हणाले की, जेव्हा जेव्हा ते आव्हानांच्या मध्यभागी असतात आणि निर्णय घ्यायचा असतो तेव्हा ते दुसरं "काहीच नाही" तर योगा करण्याचा सराव करतात. काही काळापूर्वी केवळ काही लोकच जीवनात त्याचा सराव करत होते, याची आठवण करून देत त्यांनी  योगाचे "मुख्य प्रवाहात" स्वागत केले.

त्यांनी ही प्रथा आंतरराष्ट्रीय स्तरावर कशी झाली याचे कौतुक केले आणि सांगीतले की योगामध्ये समाज बदलण्याची क्षमता आहे. कैवल्यधाम या योग संस्थेच्या शतकानिमित्त ₹१०० च्या स्मरणार्थी नाण्याचे अनावरण केल्यानंतर ते बोलत होते.

सन १९२४ मध्ये स्वामी कुवलयानंद यांनी स्थापन केलेली, कैवल्यधाम ही जगातील सर्वात जुनी योग संस्थांपैकी एक आहे. पतंजलीच्या अष्टांग योगाच्या तत्त्वांचे आणि तत्त्वज्ञानाचे येथे पालन केले जाते आणि एका अनोख्या दृष्टीकोनातून पारंपारिक योगास त्याच्या शुद्ध स्वरूपात शिकवण्याचा प्रामाणिक प्रयत्न केला  जातो.

कैवल्यधाम ही पहिली योग संस्था आहे जी योगाचे फायदे आणि उपयोग दर्शविण्यासाठी सक्रियपणे वैज्ञानिक संशोधन करते. या ज्ञानाचा उपयोग सर्वांगीण कल्याण करण्यासाठी आणि जागतिक स्तरावर योगिक ज्ञान देण्यासाठी केला जातो. कैवल्यधाम गेल्या शतकापासून योगाच्या क्षेत्रात कल्याण, शिक्षण आणि संशोधनाला चालना देण्यासाठी अग्रणी आहे. महाराष्ट्रातील लोणावळा येथे १८० एकरांच्या विस्तीर्ण परिसरामध्ये वसलेले, हे अत्याधुनिक संशोधन सुविधा, जगातील पहिले योग महाविद्यालय, आरोग्य सेवा केंद्र आणि सीबीएसइ शाळा तसेच इतर सुविधांसह आहे.

नाण्याची संरचना काय आहे

₹१०० नाण्याच्या धातूच्या संरचनेत ५०% चांदी, ४०% तांबे, ५% निकेल आणि ५% जस्त यांचा समावेश असलेल्या चतुर्थांश मिश्रधातूचा समावेश आहे. या नाण्याचे वजन ३५ ग्रॅम अाहे आणि त्याचा व्यास ४४ मिमी अाहे, ज्याच्या काठावर २०० सीरेशन्स अाहेत.